TÜRKİYE KOMÜNİST PARTİSİ/MARKSİST-LENİNİST TÜZÜĞÜ
(KURULUŞ: 24 NİSAN 1972)
I. BÖLÜM
Nitelik ve Amaçları
a) TKP/ML; çeşitli milliyetlerden Türkiye proletaryasının, Marksizm-Leninizm-Maoizm teorisini rehber edinmiş öncü partisidir.
b) TKP/ML; Mustafa SUPHİ önderliğindeki TKP’nin mirasçısıdır. Revizyonistleşen T”K”P ile hiçbir ilgisi yoktur. 24 Nisan 1972’de İbrahim KAYPAKKAYA önderliğinde kurulmuştur. Kuruluşu Türkiye komünist hareketinde yeni bir çığır açmıştır.
c) TKP/ML; proletaryanın büyük önder ve öğretmenleri Marks, Engels, Lenin, Stalin ve Mao’nun öğretilerini revizyonist, reformist ve her türden oportünist saldırıya karşı uzlaşmaz bir ideolojik mücadele anlayışıyla korur, savunur ve uygular.
d) TKP/ML; dünya proletaryasının ve halklarının devrimci mücadelelerinin tecrübelerinden ders çıkarma ilkesiyle hareket eder. Paris Komünü, Büyük Ekim Devrimi, Çin Demokratik Halk Devrimi ve Büyük Proleter Kültür Devrimi’nin tecrübeleriyle donanmış olarak, onların aydınlık yolunda yürür.
e) TKP/ML; emperyalizm ve proleter devrimler çağında, Enternasyonalizmin “proletaryanın kendi ülkesinde devrim yapma” temel ilkesinden hareketle Türkiye devrimini, dünya proleter devriminin bir parçası kabul eder. Üyelerini ve tüm halkı her türden milliyetçiliğe karşı proletaryanın kızıl bayrağı altında toplamak için mücadele eder.
Uluslararası Komünist Hareketin Marksist-Leninist-Maoist ilkeler temelinde birliği için mücadele yürütür. Bu birliğin ideolojik mücadele ile sağlanabileceğinin bilincindedir. Uluslararası alanda emperyalizmi zayıflatıp gerileten ulusal ve sosyal kurtuluş mücadelelerini destekler. Uluslararası proleter dayanışmayı benimsemekle beraber, kendi gücüne dayanma ilkesini esas alır.
f) TKP/ML; sosyo-ekonomik yapısı yarı-sömürge, yarı-feodal olan ülkemizde demokratik halk devrimini gerçekleştirdikten sonra durmaksızın proletarya diktatörlüğü altında sosyalizmi inşa ederek komünist topluma ulaşmayı amaçlar.
g) TKP/ML; emperyalizme göbekten bağlı komprador burjuvazi ve büyük toprak ağalarının Kemalist faşist diktatörlüğünün hüküm sürdüğü ülkemizde, demokratik halk devrimi yolunda silahlı mücadelenin esas alındığı kırlardan şehirlere doğru gelişecek halk savaşı stratejisine göre hareket eder.
h) TKP/ML; ulusların kendi kaderini tayin hakkı ilkesini kayıtsız, koşulsuz savunur. Her türlü ulusal imtiyaza karşı çıkar, tüm ulusların tam hak eşitliğini kabul eder. Türk hakim sınıflarının Kürt ulusuna ve azınlık milliyetlere uyguladığı ulusal baskının ve zulmün en amansız ve en kararlı düşmanıdır. Kürt ulusunun ve azınlık milliyetlerin milli baskılara, zulme ve ayrıcalıklara karşı yönelen genel demokratik mücadelesini kararlılıkla destekler.
i) TKP/ML; sosyalist toplumda, sınıfların, sınıf mücadelelerinin ve buna bağlı olarak uzlaşmaz çelişkilerin varlığını kabul eder. Bu evrede iktidarın burjuvazinin eli- ne geçebileceği, sosyalist bir ülkede kapitalizmin yeniden inşa edilebileceği bilinciyle proletarya diktatörlüğünü ve proleter kültür devrimlerini uygular.
j) TKP/ML; gönüllü birliğe dayanır. İllegal örgütlenmeyi esas, diğer örgütlenme biçimlerini ikincil kabul eder. Demokratik-merkeziyetçilik ilkelerine göre işleyen proleter disipline sahiptir.
Özeleştiriyi ilerlemenin koşulu olarak uygular. İki çizgi mücadelesini, Komünist Partisi’nin gelişim dinamiği olarak kavrar. İrade ve eylem birliğini bozan, parçalayan hiziplerin varlığına izin vermez.
2. BÖLÜM
Parti Üyeliği
a) Üyelik Şartları
Sınıf kökeni işçi ve köylü olanlara öncelik tanımakla birlik- te aşağıdaki şartları yerine getiren her kişi TKP/ML’ye üye olabilir.
1– Parti programını ve tüzüğünü kabul etmek.
2– Bir parti komitesinde çalışmak.
3– Parti aidatını düzenli ödemek.
4– 18 yaşında olmak.
b) Üyelik İşlemleri
Partiye üyelik bireysel temelde olur. Üye olmak isteyen kişi, ilişkide bulunduğu parti komitesine istemini, yazılı olarak bildirir.
Üyelik başvurusu; en az üç parti üyesinin bulunduğu parti komitesinin vereceği kabul etme kararının bir üst komitede onaylanmasıyla kesinleşir.
Parti üyeliği için alınan kararlar bekletilmeden üst komiteler aracılığıyla Merkez Komitesi (MK)’ne iletilir. MK ve Bölge Komiteleri (BK), üyelik kararlarını iptal edebilir.
Üyelik istemi yetkili komitelerce kabul edilen kişi, başvuru yaptığı tarihten itibaren Aday Üye olarak kabul edilir. Kişiye, üyelik başvurusu yapması için ilişkideki parti komitesinin öneride bulunduğu ve kişinin de kabul ettiği durumlarda, aday üyelik bu tarihten itibaren başlar.
Sıkı bir denetimin uygulandığı altı aylık aday üyelik süre- sinin bitiminde, kararı kişinin bağlı olduğu parti komitesi verecektir. Kabul ve ret kararı alınabileceği gibi, bir üst komitenin de onayıyla aday üyelik süresi altı ay uzatılabilir.
Ret kararının verildiği durumda, parti güvenliği açısından bir sakınca içermiyor ise gerekçesi yazılı olarak kişiye bildirilir.
Kongre veya konferans kararı alındıktan sonra üyeliğe kabul etme ve üyelikten çıkarma işlemleri durdurulur. Bu süreçteki aday üyelikler ve yeni başvurular kongre ve konferansta veya sonrasında değerlendirilir.
c) Üyenin Görevleri
1- Kendisini geliştirmek amacıyla ideolojik-siyasi seviyesini devamlı olarak yükseltmek; bunun için okuma, inceleme, araştırma faaliyetlerine ayrıca önem vermek. Marksizm- Leninizm-Maoizmi bir eylem kılavuzu olarak kavramak ve uygulamak. Teori ile pratiği birleştirmek
2- Partinin bütün yayınlarını dikkatli, eleştirel bir gözle incelemek; partinin merkezi yönelimi doğrultusunda, önderliğin politika ve taktiklerine vakıf olmak.
3- Partinin birliğini ve komünist niteliğini bozmaya yönelik her türlü hizipçi çalışmaya; Marksizm-Leninizm-Maoizm karşıtı tüm düşünce ve akımlara karşı mücadelede uyanık, kararlı ve amansız olmak. Azınlıkta kaldığı koşullarda dahi yılmamak, akıma karşı mücadele cesaretine sahip olmak.
4- Parti disiplinine kayıtsız şartsız uymak, parti kararlarının uygulanmasında kavratıcı, yaratıcı ve aktif rol oynamak.
5- Halkın öğretmeni olmak için önce öğrencisi olmak. Halkın kendiliğinden gelişen mücadelelerine katılarak örgütlemeye çalışmak ve bilinçli bir yön vermek için en önde yer almak. Zorlukları halkla birlikte çözmeye çalışmak, onlara parti siyasetini ve sınıf mücadelesinin yasalarını kavratmak için yılmadan çaba sarfetmek.
6- Halkın kurtuluşu davasını, proletaryanın sınıfsız topluma varma mücadelesini ve bu ideallerin öncülüğünü yapan Komünist Partisi’ni her şeyin üstünde tutmak. Yaşamında, sosyal ilişki ve davranışlarında tutarlı, alçakgönüllü, özverili ve örnek bir kişiliğe sahip olmak. Komünist ilke ve ahlak kurallarına uygun olarak yaşamak.
7- Burjuva-feodal değer yargılarına karşı mücadele etmek ve halkı bu yönde bilinçlendirmek. Cins ayrımcılığına tüm toplumsal alanlarda aktif bir biçimde karşı çıkmak ve bu yöndeki genel demokratik hareketleri destekleyerek dev- rim mücadelesine kanalize etmek.
8- Partiye, yoldaşlarına, halka ve kendisine karşı içtenlikli ve dürüst davranmak. Hataları tekrarlamamak, eksikleri gidermek ve zaafları yenmek konusunda, eleştiri ve özeleştiride açık, kararlı ve cesur olmak. Eleştiri silahını parti içi zeminde ve yapıcı nitelikte kullanmak.
9- Gelirinin yüzde onunu parti aidatı olarak ödemek, partinin maddi imkanlarını titizlikle korumak ve geliştirmek için çalışmak.
10- Bütün çalışmaları hakkında bağlı olduğu komiteye düzenli rapor vermek.
11- Sınıf mücadelesini tutsaklık koşullarında da sürdürerek, işkencehaneleri, hapishane ve mahkemeleri komünizmin direniş mevzisi ve propaganda alanları haline getirmek.
12- Örgütsel çalışmalarında gizlilik/illegalite kurallarına sıkı sıkıya bağlı kalmak, parti sırları ve değerlerini özenle korumak.
13- Proletarya enternasyonalizminin görevlerini yerine getirmek, ezilen ulus ve milliyetlere yönelik zulme, şovenizme ve her türden milliyetçiliğe karşı mücadele etmek.
d) Üyenin Hakları
1- Üyesi olduğu parti komitelerinde ve katıldığı parti toplantılarında; partinin siyaseti ve faaliyeti hakkında görüş açıklamak, öneri ve eleştirilerde bulunmak; parti siyasetinin tayinine aktif olarak katılmak.
2- Seçmek ve seçilmek.
3- Suçlandığı ve yargılandığı durumlarda kendini savunmak.
4- Üyesi olduğu parti komitesinde çözemediği sorunlar hakkında MK’ya kadar tüm üst kademelere yazılı olarak danışmak.
5- Yazılı veya sözlü biçimde gerekçelerini bildirmek koşuluyla parti üyeliğinden ayrılmak.
e) Aday Üyenin Hakları ve Görevleri
Parti üye adayları; seçme, seçilme, üye alma, yargılama ve parti iradesinin tayini için oy kullanma hakkı dışında, parti üyelerine tanınan bütün haklara sahiptir. Parti üyelerinin görevleri aynı zamanda üye adayları için de geçerlidir.
f) Yargılama ve Disiplin Cezaları
1- Birliği bozan, kararlara ve disipline uymayan, parti içi demokrasiyi zedeleyen, görevlerini amacı dışında kullanan, davranışlarıyla partiyi halkın gözünden düşüren
üye ve aday üyeler soruşturmaya tabi tutulur, yargılanır ve cezalandırılır.
2- Yargılanacak kişi, kendisi dışında en az iki parti üyesi varsa çalıştığı en üst komitede, yoksa bir üst komitede yargılanır. Yargılanan kişi veya komiteler hakkında ida- ri tedbir (görevden alma veya yetkilerini dondurma vb.) kararı alınabilir.
Ayrıca parti komiteleri veya üyeler, yargılama talebiyle Merkezi Denetleme Kurulu (MDK)‘ya da başvurabilir. Ret edilen istemler gerekçeleri ile birlikte yazılı olarak talep sahibine bildirilir.
Soruşturmalar için komisyonlar kurabilir, ancak yargılama MDK tarafından gerçekleştirilir. MDK’nın oluşturulmadığı dönemlerde bu görevi MK yerine getirir. Bütün kararlar salt çoğunlukla verilir.
3- Bilgi ve belgelerin toparlandığı, ifadelerin alındığı soruşturma safhasından sonra; yargılamaya, kişiye iddiaların yöneltilmesi ve savunmasının istenmesi ile başlanır.
Savunma sözlü olarak da yapılabilir. Kişi, suçlamalar iletildikten sonra en geç iki ay içinde savunmasını vermek zorundadır. İki aylık sürenin aşılması halinde, savunma hakkı kullanılmış kabul edilir. Kişinin suçlu bulunması ha- linde; işlenen suçun partiye verdiği kısa ve uzun vadeli zararların derecesi, yargılanan kişinin iddia ve eleştiriler karşısındaki içtenliği, parti faaliyetindeki geçmişi, suçun işlendiği koşullar ile diğer faktörlerin hafifletici ve ağırlaştırıcı sonuçları göz önüne alınarak aşağıdaki cezalarından biri verilir:
I- İhtar
II- Ağır İhtar
III- Görevden Alma
IV- Aday Üyeliğe Düşürme
V- ihraç
Partiden ihraç, en ağır cezadır.
4- Bütün disiplin cezaları bir üst komite tarafından onaylandıktan sonra kesinleşir. Bu kararlar derhal MK’ne bildirilir. Ceza alan komite veya üye, MDK’ya kadar itiraz edebilir. İtirazın sonuçlandırılmasına kadar ceza kararının uygulanıp uygulanmayacağına MDK karar verir. MDK‘nın yargılamayla ilgili verdiği kararlar derhal yürürlüğe girer. MDK, kongre ve konferanslara karşı sorumludur.
III. BÖLÜM
Örgütlenme İlkeleri
TKP/ML’nin örgütlenme ilkesi demokratik merkeziyetçiliktir. Bu ilkeye göre;
a) Tüm merkezi kararlar bütün parti için bağlayıcıdır. Üyeler, parti kararlarını, yanlış bulsa dahi eksiksiz biçimde uygulamakla yükümlüdür.
b) Üyeler, görev yaptıkları komitelerde ve katıldıkları toplantılarda, parti faaliyetine ilişkin tüm konularda görüşlerini dile getirir. Üyeler görüş, öneri ve eleştirilerini bir üst komiteye iletebilir. Parti içinde eleştirileri bastırmak, idari tedbirlerle eleştirinin yolunu kapatmak demokratik merkeziyetçilik ilkesiyle bağdaşmaz.
c) Partide tek disiplin geçerlidir. Bunun gereği olarak; bireyler partiye, alt kademeler üst kademelere, azınlık çoğunluğa, tüm parti MK’ya, MK Kongreye tabidir.
d) Partinin asgari programı olan demokratik halk devrimi gerçekleşinceye kadar, illegal örgütlenmenin esas olması nedeniyle, yalnızca MK ve MDK aşağıdan yukarıya demokratik seçimler yoluyla iş başına gelir. Diğer organlar atama usulüyle oluşturulur. MK ve MDK’nın seçimine, tüm üyeler aday teklif edebilir, gösterilen adaylara itirazda bulunarak tartışma açabilir.
e) Tüm komiteler, üstlerine faaliyetleri hakkında düzenli rapor vermek zorundadır. İtiraz ve görüşleri de içeren raporlar komitenin tüm üyelerinin onayından geçmelidir.
f) Partinin bütün yönetici komiteleri, alt kademelerine hesap vermek durumundadır. Parti komiteleri arasında demokratik danışma mekanizması işletilir.
g) Tüm parti komiteleri, üyelerinin eleştiri yapabilecekleri tartışma ortamı yaratmakla yükümlüdür.
IV. BÖLÜM
Temel Organları
Partinin temel organları parti hücrelerdir.
Parti hücreleri; görevlerini başarmaları ve devrim mücadelesini örgütlemeleri için üyelerin kolektif çalışma organlarıdır. Düzenli eğitim yaparak MLM ideolojisiyle silahlanmak ve komünist teoriyi hayatın her alanına uygulayabilecek düzeyde kendini yetiştirmekle sorumludur.
En az üç üye veya aday üyeden oluşur. Üye ve aday üyelerin önderliğindeki sempatizan komiteleri de hücre sistemine uygun örgütlenir.
Her parti hücresinde bir sekreter ve sekreter yardımcısı bulunur.
Hücre sekreteri yürütülen bütün çalışmalardan birinci derecede sorumludur ve üst komiteyle bağlantıyı sağlar. Yardımcısı hürce sekreterinin engellenmesi ya da olmadığı koşullarda onun görevlerini üslenir. Hücre sekreteri yardımcısını bu göreve hazırlamakla yükümlüdür.
Partinin yığınlar içinde kök salması ve kitlelere önderlik etmesini parti hücreleri sağlar.
Parti hücreleri; köylerde, fabrikalarda, okullarda, faşist devlet kurumlarında; başta işçi ve köylü örgütleri olmak üzere tüm kitle örgütlerinin bünyesinde; kısacası, kitlelerin bulunduğu her yerde oluşturulur.
V. BÖLÜM
Yönetici Organlar
Partinin yönetici organları; Parti Kongresi, Parti Konferansı, Merkez Komitesi ve Bölge Komiteleridir.
a) Parti Kongresi ve Parti Konferansı
Parti kongresi partinin en yüksek organıdır. Kongre, parti programı ve tüzüğünde değişiklik yapma, partinin dönemsel politikaları ve taktiklerini belirleme, partinin ideolojik, siyasal, askeri ve örgütsel sorunlarına çözüm getirme, MK faaliyet raporunu değerlendirme, MK üye ve yedek üyelerini seçme yetkilerine sahiptir. Parti kongresi her beş yılda bir toplanır.
Konferans; programı değiştirme dışındaki konularda kongrenin yetkilerine sahiptir. Merkez Komitesi ihtiyaç duyduğu oranda, iki Kongre arasında Bölgesel ve Ara Konferanslar düzenleme yetkisine sahiptir.
Kongre, MK’nin önderliğinde, delege sayısı salt çoğunluktan az olmamak koşuluyla toplanır. MK, kongreyi olağanüstü durumlarda, parti iradesinin onayını alarak en fazla bir yıl erteleyebilir.
MK’nin ya da parti üyelerinin üçte birinin iradesiyle, altı ayı geçmeyecek bir hazırlıkla Olağanüstü Parti Kongresi veya Konferansı üç yıllık olağan süre dolmadan da toplanabilir. Kongre delege usulüyle gerçekleştirilir.
Bir delegenin kaç üyeyi temsil edeceği MK tarafından belirlenir. Delegeler MK’nin belirlediği bölgelerde ve denetiminde alt bölge kongre veya konferansları yapılarak seçilir. Bütün parti üyeleri alt kongrelere katılmakla yükümlüdür. Delege seçilemeyen MK üyeleri kongreye doğal delege olarak katılır. Sadece seçilmiş delegeler oy hakkına sahiptir. Program ve tüzük değişikliği için kararlar delege tam sayısının üçte ikisi, diğer kararlar delege tam sayısının salt çoğunluğuyla alınır.
Hapishanelerdeki üyelerin kongreye hazırlık döneminde delege seçme hakkı bulunmamakla beraber, gündem maddeleri üzerinde görüş belirtme hakkı vardır.
Tutsak parti üyeleri MK’ne fahri üye olarak seçilebilir. Engellenen MK üyesinin, bu konumu tutsaklık süresince askıya alınır.
b) Merkez Komitesi
MK partinin, iki kongre arasındaki en yüksek organıdır.
Üye sayısı kongre tarafından belirlenir. MK üyeliği için delege olma veya kongreye katılma şartları aranmaz. MK, kongre kararları ışığında partinin ideolojik-siyasi-örgütsel çalışmalarına önderlik eder ve partiyi yönetir. Partinin örgütlenmesinden ve bütün faaliyetlerden birinci derecede sorumludur.
MK, parti faaliyetini yürütmek üzere bünyesinde Siyasi Büro (SB) ve Örgütlenme Bürosu (ÖB) temel olmak üzere gerekli örgütlenmeleri oluşturur. SB, toplantılar arasındaki dönemde MK adına yetkilidir.
Partiyi ideolojik-siyasi olarak yönetir. SB, MK kararlarını değiştiremez. Merkezi Yayın Organı ve diğer yayın faaliyetine doğrudan önderlik eder. ÖB ise, MK adına örgütsel önderlikten sorumludur.
MK, partinin yan örgütlerini yönetmek üzere komisyon kuramadığında, bu görevleri, adına görevlendireceği yoldaşlara verebilir.
MK yılda en az bir kez toplanır. Ayrıca SB’nin çağrısı veya üyelerinin üçte birinin istemiyle olağanüstü toplantı yapabilir. Karar yeter sayısı, organ üyelerinin salt çoğunluğuna göre belirlenir. Oy hakkı bulunmayan yedek üyelerin katılımını, diğer MK üyelerinin görüşlerini de alarak SB belirler.
MK tüm yedek üyelerin sırayla katılımına rağmen irade yitimini aşamazsa, asil üye sayısının üçte birini alt organlardan bünyesine katabilir. Bundan sonra irade sorununun yeniden oluşması halinde, çözüm yöntemi için parti iradesine başvurulur.
c) Bölge Komiteleri
Partinin merkezi örgütlenmesi bölge sistemi temelinde olur. Çalışma alanları; ekonomik, politik ve coğrafi şartlar gözönüne alınarak belli bölgelere ayrılır. Belirlenen bölgelerde MK’ne bağlı olarak Bölge Komitesi (BK) kurulur. MK atama yoluyla oluşturduğu BK’ne üye seçerken, alt parti komitelerinin görüş ve önerilerini dikkate almak durumundadır. Aynı zamanda MK üyesi olan Bölge Komitesi sekreteri, BK ile MK arasındaki bağı sağlar. Sekreter, bölgedeki çalışmadan birinci dereceden sorumludur. BK, merkezi siyaset doğrultusunda bölgeye önderlik eder. MK’nin bilgisi ve onayı dahilinde, BK Alt Bölge Komiteleri ve İl Komiteleri gibi parti komiteleri kurar.
Bölge Komiteleri gerekli gördükleri zaman MK’nin de onayını alarak, partinin politikalarını alan sorunları özgülünde kavratmak ve demokratik danışma mekanizmasını işletmenin bir aracı olarak, bölge konferansları düzenler.
VI. BÖLÜM
Türkiye İşçi Köylü Kurtuluş Ordusu
TİKKO, TKP/ML önderliğinde, halkın silahlı gücüdür. Parti, TİKKO‘yu MK’ya bağlı Askeri Komisyon (AK) aracılığıyla yönetir. Siyasetin silahlara kumanda etmesi ilkesi gereği TİKKO içinde parti örgütleri oluşturulur.
VII. BÖLÜM
Türkiye Marksist-Leninist Gençlik Birliği
TMLGB, TKP/ML önderliğindeki komünist gençlik örgütüdür. Parti, TMLGB‘ye MK’ya bağlı Gençlik Komisyonu (GK) aracılığıyla önderlik eder.
VIII. BÖLÜM Mali Kaynaklar
TKP/ML, gelir kaynakları yaratma konusunda halka dayanma ilkesini benimser. Oran ve miktarları MK tarafından belirlenen üye aidatları, parti vergileri ve bağışlar ile düşmandan zorla elde edilen gelirler partinin mali kaynaklarını oluşturur. Bütün harcamaları MK düzenler ve örgütleri aracılığıyla denetler. Parti komitelerinin tümü, gelir-giderleri hakkında düzenli rapor sunmak zorundadırlar. Parti işçisi olarak çalışan üyeler üretime katıldıkları sürece tüm gelirlerini partiye verirler. Parti işçilerinin ihtiyaçları parti tarafından karşılanır.